Чин ва соҳибкорони беному нишон – сармоягузорони аслӣ дар иқтисоди Тоҷикистон

Дар Тоҷикистон солҳои охир фазои сармоягузорӣ ба ду бахши давлатӣ ва соҳибкороне маҳдуд шудааст, ки аз номи ширкату нишонии расмии онҳо тақрибан иттилое вуҷуд надорад. 

Гипертаваррум. Чаро мақомоти Тоҷикистон дурӯғ мегӯянд?

Мақомоти Тоҷикистон мизони таваррум дар ҷумҳуриро ҳудуди чор дарсад бештар аз соли гузашта эълон карданд.

БУНБАСТ. ТОҶИКИСТОН ЧАРО БА ИТТИҲОДИ ИҚТИСОДИИ АВРУОСИЁ НАМЕПАЙВАНДАД?

Қабл аз он ки сафари Владимир Путин ба Тоҷикистон сурат гирад, дар бархе аз расонаҳои русӣ баррасии масъалаи вуруди Тоҷикистон ба Иттиҳоди Иқтисодии Авруосиё миёни руасои ҷумҳури ду кишварро матраҳ карданд. Зимнан таҳлилгари иқтисодии “Ойина” низ ин суолро матраҳ кард,чаро Тоҷикистон ба Иттиҳоди Иқтисодии Авруосиё намепавандад? Ва албатта, тайи ин матлаб талош кардааст, посух ба ин суолро  пайдо кунад.

ЧАРО ҲАМАСОЛА ҚИМАТИ БАРҚ ДАР ТОҶИКИСТОН БОЛО МЕРАВАД? 

Мусалламан дар Тоҷикистон шуруъ аз тирамоҳ ва ҳамчунин дар зимистон аксари навоҳӣ ва рустуҳо аз камбуди барқ танқисӣ мекашанд. Бо вуҷуди ин суоли матраҳ дар ҷомеаи ин аст, ки чаро ҳамасола қимати барқ дар кишвар боло меравад? Тайи ин матлаб талош шудааст, ба ин суоли рӯз посух дода шавад.

ҶАНГИ ПАШША БО ФИЛ: ҚИЁСИ ЗИНДАГИИ МАРДУМИ КАМБИЗОАТ ВА НАРХҲО 

Тибқи охирин маълумоти эъломшуда аз сӯйи Комиссияи иқтисодии АвруОсиё, маоши миёна дар Тоҷикистон дар соли 2021 бо афзоиши 13,7-дарсадӣ ба 1747 сомонӣ (155$) баробар шудааст. Яъне як нафар ба таври мутавассит дар моҳ 1747 сомонӣ маош дарёфт мекунад. 

БЕБАРНОМАГӢ ВА МОНОПОЛИЯ – МУШКИЛОТЕ, КИ КИШОВАРЗОНРО МУФЛИС КАРДААНД

Соли гузашта президенти Тоҷикистон кишоварзонро аз пардохти андози замин барои як сол озод кард.

СТАГНАТСИЯ, БЕБАРАКАТӢ Ё ДУРӮҒГӮИИ ҲУКУМАТ ДАР ТОҶИКИСТОН: МАРДУМИ РОҲГУМКАРДА КУҶО РАВАНД?

Аз 30 сол ба ин сӯ тавозуни тиҷорати берунаи Тоҷикистон манфӣ боқӣ мондааст. Ин ба ин маънист, ки тӯли сӣ сол дар иқтисод, бахусус дар тавлиди коло дар ҷумҳурӣ пешравие ба назар нарасидааст. Инро бо забони иқтисодӣ стагнатсия мегӯянд. Стагнатсия маънии дар ҷойи худ истода қадам заданро дорад. 

Аммо ҳукумат ҳар сол ҳисобот медиҳад, ки мо дар иқтисод пешравии зиёд дорем. Арзу арқоми ифодакардаи давлат дар ин бора воқеият надорад. Дурӯғу бепояанд ин арқом.Иқтисоди бесодирот иқтисод нест!

"ҶАНГИ ГАНДУМ"- ФУРСАТИ ТИЛОӢ БАРОИ ДАЛЛОЛОНИ БОЗОРИ ҶАҲОНИИ ГАНДУМ

Ба дунболи Русия ва Қазоқистон кишвари Ҳинд низ аз маҳдудияти содироти гандум хабар дод ва шоки ҷадидеро ба бозори орду гандум ворид кард. 

ТОҶИКИСТОНРО ҚАРСАКЗАНӢ САНОАТӢ МЕКУНАД Ё ШУКРОНА?

Саноатикунонии Тоҷикистон – аз ин шиори давлати Тоҷикистон, ки тоҷикӣ нест, маъние берун овардан корест мушкил аст. 

 
СОДИРОТ ВА ҲАДДУ САРҲАДШИНОСӢ. ЧАРО МОЛИ ТОҶИКИСТОНРО ДИГАРОН СОҲИБӢ МЕКУНАНД?

“Азербайджанский виноград, сладкое как шоколад, палчики облежиш”, - мегуфт фурӯшандаи озарӣ мардумро ба назди худ хонда. Рафта дидам. Аз банду басташ шинохтам, ки ангури Ҳисор буд.

- О, ин ангури Озарбойҷон нест-ку?!

Фурӯшанда бо тамасхур ба ман нигоҳ карду гуфт:

- Дар куҷояш навишта шудааст, ки ин ангури Тоҷикистонаст? 

Фурӯшанда ҳақ буд. Дар Бозори бузурги озуқаи Маскав ё ба ибораи дигар “Фуд сити” гумон мекунам, ки тамоми сабзиҷоту меваҷоти ин бозори бузург ҳама аз Озарбойҷон аст. 

Иктисод

ҲУШДОР: ОРД ДАР ТОҶИКИСТОН ГАРОН МЕШАВАД

Афзоиши қимати орд дар бозорҳои Тоҷикистон аз як сӯ ва аз сӯйи дигар оромии қабл аз туфон дар Қазоқистон, кишваре, ки умдатарин содиркунандаи гандум ба Тоҷикистон аст, коршиносонро нигарон кардааст. Ба ин далел аст, ки коршиносони умур афзоиши аз бештари қимати орду гандум дар Тоҷикистонро пешбинӣ мекунанд.

Феълан қимати як кило орд дар Тоҷикистон ба 7,5-8 сомонӣ расидааст. Як халта орд, ки 50 кг вазн дорад, дар фурӯшгоҳҳои кишвар аз 350 то 370 сомонӣ ба фурӯш гузошта мешавад.